Trung Quốc đã gửi hàng chục máy bay và tàu đến gần Đài Loan như một phần của ba ngày diễn tập quân sự quanh hòn đảo này để đáp trả cuộc gặp của Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn với Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy.

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết họ đã phát hiện 59 máy bay quân sự của Trung Quốc gần hòn đảo này trong 24 giờ đến 10 giờ sáng thứ Hai, với 39 chiếc trong số đó đi qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan, đóng vai trò là rào cản không chính thức giữa hai bên.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng đưa tin rằng quân đội của họ tiếp tục tập trận xung quanh Đài Loan vào thứ Hai và nói rằng tàu sân bay Sơn Đông của họ đã tham gia một cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu.

Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết tàu sân bay đã tiến hành các hoạt động không quân ở vùng biển gần Okinawa, Nhật Bản vào Chủ nhật, tiến hành các cuộc không kích mô phỏng trên không và trên biển vào Đài Loan, theo Reuters. Máy bay chiến đấu phản lực và máy bay trực thăng đã cất cánh và hạ cánh trên tàu sân bay 120 lần từ thứ Sáu đến Chủ nhật.

Cuộc tập trận được công bố vào thứ Bảy, chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và người đứng đầu Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen kết thúc chuyến thăm Bắc Kinh.

Các hoạt động quân sự nhấn mạnh cách tiếp cận ngày càng hung hăng của Trung Quốc đối với Đài Loan nhằm gây áp lực buộc chính phủ của hòn đảo phải từ bỏ chủ quyền của mình. Cộng sản Trung Quốc chưa bao giờ cai trị Đài Loan nhưng tuyên bố đây là lãnh thổ của mình.

Tháng 8 năm ngoái, Trung Quốc đã tiến hành cuộc tập trận lớn nhất từ ​​trước đến nay, bao vây Đài Loan bằng máy bay chiến đấu, tàu và tên lửa sau khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ khi đó là bà Nancy Pelosi đến thăm Đài Bắc.

Chuyến đi của Tsai tới Mỹ để gặp McCarthy trùng với chuyến thăm 12 ngày tới Trung Quốc của người tiền nhiệm bà, Mã Anh Cửu của phe đối lập Quốc dân đảng (KMT). Ma không lên án các cuộc tập trận quân sự mới nhất của Bắc Kinh và cáo buộc Tsai làm leo thang căng thẳng xuyên eo biển.

Tổng thống Đài Loan Tsai Ing-wen, trái, và Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy nói chuyện tại Thư viện Tổng thống Ronald Reagan ở California vào ngày 5 tháng 4. © AP

“Phản ứng của Trung Quốc leo thang sau sự ra đi của Ma, Macron và von der Leyen, mặc dù cho đến nay vẫn chưa có kế hoạch nào được công bố để tiến hành các vụ thử tên lửa tầm xa như những vụ diễn ra sau chuyến thăm của Pelosi”, Amanda Hsiao, nhà phân tích cấp cao về Trung Quốc, cho biết. 

Hsiao nói với Nikkei Asia rằng phản ứng của Bắc Kinh là sự hiệu chỉnh giữa một số yếu tố, bao gồm cả niềm tin rằng việc phô trương vũ lực kiên quyết là cần thiết để ngăn chặn các cuộc gặp cấp cao hơn giữa Hoa Kỳ và Đài Loan, Hsiao nói với Nikkei Asia, đồng thời cho biết thêm rằng Trung Quốc cũng có lợi khi phản ứng một cách hạn chế hơn so với tháng 8 năm ngoái.

Nhà phân tích này cho biết: “Việc củng cố tích cực các nỗ lực giảm leo thang của Đài Bắc có thể khuyến khích Đài Bắc và Washington tiết chế các tương tác của họ trong tương lai”. “Một phản ứng hạn chế hơn cũng giúp phe đối lập Quốc Dân Đảng quản lý những thách thức mà họ phải đối mặt trong nước để thuyết phục cử tri Đài Loan rằng các mối quan hệ xuyên eo biển ổn định hơn có thể thực hiện được thông qua đối thoại với Bắc Kinh.”

Ủy ban châu Âu đã bày tỏ lo ngại về các hoạt động quân sự của Trung Quốc.

Người phát ngôn của Ủy ban cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi lo ngại về việc tăng cường các hoạt động quân sự của Quân đội Giải phóng Nhân dân ở eo biển Đài Loan và xung quanh Đài Loan, với các cuộc xâm nhập vào Khu vực nhận dạng phòng không Đài Loan”.

Người phát ngôn nói thêm: “Bất kỳ sự bất ổn nào ở eo biển do leo thang, tai nạn hoặc sử dụng vũ lực sẽ có những tác động lớn về kinh tế và an ninh đối với khu vực và toàn cầu. Điều quan trọng là phải kiềm chế”.

Vào thứ Sáu, Trung Quốc đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Hsiao Bi-khim, đại sứ trên thực tế của Đài Loan tại Hoa Kỳ, cũng như Thư viện Tổng thống Ronald Reagan ở California và Viện Hudson ở New York, cả hai đều đón tiếp bà Thái.

Chính phủ Trung Quốc cho biết Hsiao và các thành viên gia đình cô sẽ bị cấm nhập cảnh vào Trung Quốc và các công ty có liên quan đến Hsiao sẽ không được phép làm việc với các tổ chức và cá nhân Trung Quốc. Hai tổ chức bị trừng phạt sẽ bị cấm liên lạc hoặc hợp tác với các tổ chức Trung Quốc.

“Đó là quyền cơ bản của một quốc gia có chủ quyền đối với nguyên thủ quốc gia của chúng tôi đến thăm và tiến hành các hoạt động ngoại giao, và Trung Quốc không có quyền bình luận”, Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết khi đáp lại lệnh trừng phạt. “Hành vi dối trá như vậy không chỉ làm sâu sắc thêm sự oán giận của người dân Đài Loan, mà còn phơi bày bản chất phi lý và vô lý của chế độ Cộng sản.”

Nguồn: asia.nikkei